1
Samenvatting
In dit onderzoek wordt het communicatieve gedrag van Hester onderzocht. Hester is een A.L.S.-
patiënte en kan vanwege haar verlamming alleen nog maar haar ogen bewegen. Zij kan
communiceren via de MyTobii, een eye-trackingsysteem dat haar oogbewegingen registreert. Door
naar een bepaalde letter te kijken, wordt deze letter geselecteerd en kan ze een zin typen.
Uiteindelijk kan de MyTobii de zin uitspreken voor Hester. Dit onderzoek bouwt voort op eerder
onderzoek naar de communicatie via de MyTobii, maar er is sindsdien een nieuwe functie
aangebracht op het apparaat, namelijk standaardknoppen. Deze vooraf ingestelde woorden of
zinnen worden direct uitgesproken als Hester ze selecteert. Dit onderzoek analyseert welke effecten
deze nieuwe standaardknoppen hebben op de communicatie van de MyTobii-gebruiker op het
gebied van initiatiefhandelingen, responshandelingen en feedback.
Uit de transcriptanalyse is gebleken dat, door de komst van de standaardknoppen, Hester meer
responshandelingen gebruikt. Voorheen was slechts 33% van de uitingen een responshandeling en
67% een initiatiefhandeling, nu is het gelijkwaardig verdeeld: 50% responshandelingen en 50%
initiatiefhandelingen.
Er is een kleinschalig onderzoek opgezet om meer voorbeelden te generen van feedback, aangezien
Hester in het bestaande materiaal maar drie keer gebruik maakte van feedback. De proefpersonen
gaven een betere beoordeling van het gesprek met feedback (rapportcijfer: 6,2) dan zonder feedback
(rapportcijfer: 4). Ook had feedback positieve invloed op betrokkenheid, aansporing om door te
vertellen en het gevoel dat er geluisterd werd. Alleen de vloeiendheid tussen de gesprekken werd
ongeveer gelijk beoordeeld. Daarna is er ingezoomd op het verschijnsel dat alles beter wordt
beoordeeld met feedback, behalve de vloeiendheid van het gesprek. Er werd een verdeling gemaakt
tussen goede en foute feedback. Goede feedback valt in een natuurlijke pauze van de spreker. Foute
feedback wordt geproduceerd tijdens de uiting van een spreker, zodat de spreker in zijn verhaal
wordt gestoord en de timing dus verkeerd is. Omdat het erg lastig is om de feedback via de MyTobii
correct te plaatsen, was er meer foute feedback (86 keer) dan goede feedback (39 keer) gegeven.
Vervolgens is er gekeken in hoeverre de feedback als hinder wordt ervaren. Goede feedback wordt,
op slechts één verklaarbare uitzondering na, niet als hinderlijke feedback ervaren. Foute feedback
levert daarentegen wel hinder op. Opvallend is dat van deze foute feedback er een opzienbarende
verhouding is tussen hinder en geen hinder. Je zou verwachten dat er veel hinder wordt
ondervonden door fout geplaatste feedback, maar er wordt slechts 32,6% hinder ervaren en maar
liefst 67,4% geen hinder. De oorzaak van dit verschijnsel is dat sommige proefpersonen moesten
wennen aan de feedback en zich er daarna niet meer aan stoorde. Andere proefpersonen hadden wel
last van fout geplaatste feedback en probeerde dit te onderdrukken. Zo was er geen zichtbare hinder
aan te wijzen, maar zou het wel energie gekost kunnen hebben om de feedback te onderdrukken.
Er zou verwacht kunnen worden dat proefpersonen die meer hinder hebben ervaren door de
feedback, ook de vloeiendheid minder positief hebben beoordeeld in de vragenlijst. Dit was niet het
geval, want de proefpersonen antwoordden hier verschillend op. Er was wel een sekseverschil op te
merken in het ervaren van hinder. Mannen bleken tijdens het hele gesprek hinder te ervaren, terwijl
vrouwen alleen in het begin even moesten wennen en daarna geen zichtbare hinder meer ervaren
door de feedback. Het kan zijn dat mannen meer moeite hebben met de respons tijdens hun verhaal
en daardoor sneller zijn afgeleid.
Tot slot is er gekeken naar verschillen tussen de feedbackknoppen „ja‟, „nee‟, „ok‟ en „oh ja?‟. De
knop „ja‟ werd het meest ingezet en veroorzaakte toch relatief weinig hinder. „Oh ja?‟ zorgde
verhoudingsgewijs voor de meeste hinder, maar „oh ja?‟ lokt ook een reactie uit, waardoor de
spreker even stopt met zijn verhaal om de verbazing van de hoorder te bevestigen of een aspect
beter uit te leggen.
Feedback wordt dus op bijna alle onderzochte punten beter beoordeeld door de proefpersonen en
het is daarom wenselijk om feedback met de MyTobii in te zetten.
Comentarios a estos manuales